هاروکی موراکامی

یالنیز تبریزده دئییل توکیودا دا سیخیلیرام

هاروکی موارکامی‌نین یازی‌لارینی سورئالیسم، جادویی رئالیسم و گاهدان نیهیلیسم سبک‌لرینده یئر وئردیکده، اونون یازی‌لاریندا مودرن یاشامین سیخینتی‌لریلا اوزلشیریک. اونون اثرلری یالنیزلیق، غریبه‌لیک، سارسینتی، سس‌سیزلیک، هئچ بیر مادی سورونون اولمادیسیندا یاشامدان بئزگینلیک کیمی موضوع‌لاری ایچینه آلیر. موراکامی‌نی اوخودوقدا ژاپون توپلومونون اؤرتو آرخاسی گرچک اوزونو ده گؤروروک. ژاپون بیزیم کیمی گئری قالمیش اؤلکه‌لره سونی، پاناسونیک، توشیبا محصول‌لاریلا تانینیر و بوتون اؤنجول تکنولوژی‌لرین قایناغی، گله‌جک دونیانین اومودو کیمی گؤرونور. آنجاق او مودرن نماییشین آرخاسیندا، تایلند گزیسینده داش دوغان یائیسه قادین، اؤلکه‌نی زلزله‌دن قورتاران هوندور قورباغا، اوغلان دوستونا آغلار اَرلی قادین، ائوینی بوراخمیش آتانین ساحیلده اوت قالاغی، و بیر ایل اسپاگئتی یئین اینسان‌لار دا یاشاماقدا دیرلار.

موراکامی‌نین ایش میزی

موراکامی‌نین رومان‌لاری اؤیکولریندن داها اونلو اولدوغونا باخمایاراق، اونون فضالارینی تانیتدرماق ایچین اؤیکولریندن اؤرنک گتیریرم. اؤیکولرین انگیلترجه متن‌لرینه الیم چاتمادیقدا فارسجادان چئویردیم، «قوشماقدان دانیشاندا ندن دانیشیرام»ین تورکیه تورکجه‌سی‌نی تاپدیم و اورادان کؤچوردوم.


موراکامی‌نین نثری و فضاسیندان اؤرنک‌لر:

دوغوم گونو قیزجیغازی

او گون_ایرمینجی دوغوم گونو_ باشقا گون‌لره تای یئنه ده میزلرین باشینا گئچیب موشتری‌لردن سیفارش آلاجاقمیش ایدی. بوتون جمعه‌لری ایشلردی، آنجاق هرزاد او خاص گونون پیلَنی ایله قاباغا گئتسه‌یدی، گئجه‌نی مورخصلیک آلابیلردی. آراسیرا [پاره‌وقت] ایشله‌ین او بیری قیز شیفت‌لری‌نین دَییشمه سؤزونو وئرمیش دیر. کدو خوره‌یی‌نی سئرو ائتدیکده، آشپازباشی‌نین قیشقیریق‌لارینی دینله‌مک، ایرمینجی دوغوم گونونو قوتلاماغا یاخجی یول دئییلدی. نه ایسه، او بیری قیزا سویوخ دیمیش دیر و قیزیشدیرمایلا ایسهالا دوشدوسو ایچین شیفت‌لرینی دَییشه‌بیلمه‌میشدیلر.
عوذر ایسته‌مه‌یه زنگ آچان قیزی ساکینله‌ده‌رک: «اوزولمه، اصلینده خاص بیر ایش گؤرمک پیلنیم ده یوخ ایدی، حتی ایرمینجی دوغوم گونومده.» دئدی.

آدام یئین پیشیک‌لر

سونرا، دقیقن همن یئرده آنیدن و هئچ بیر اویاری اولمادان غئیب اولدوم… آی ایشیغیندان یوخسا او گئجه موزیکیندن اولابیلردی. هر آددیم آتدیقدا، درین قومساللیقدا باتماغیمی حیس ائدیردیم. آیلیقدا یئرییَن بو من دئییلدیم. بو من دئییلدی، بلکه پلاستیک مانکن ایدی. الیمی اوزومه چکدیم، آمما او منیم اوزوم دئییلدی. او ال ده منیم الیم دئییلدی بیله. اوره‌ییم یئیینجه چیرپینیردی و قان دامارلاریمدا سارسام گتیرن سورعتله آخیردی. بو جیسم بیر پلاستیک قولچاق ایدی. سانکی ساحیره اونون ایچینه گئچیجی و قالمایان یاشامی پوفله‌میش دیر. گرچ یاشامین ایشیلتی و سیجاقلیغی اوندا یوخ ایدی. گئجه اویونو قولچاق‌لاری تک، یالانچی و موقتی عضله‌لریم گرکن حرکت‌لری ائدیردیلر. قوتسال تؤرنده قوربان اولان قولچاق ایدیم. گرچک من هارادا دیر دئیه شاشغین ایدیم.
بیردن ایزومی‌نین سسی یئرسیزلردن بئینیمده پیرلاندی: «سنین گرچک جیسمیوی پیشیک‌لر یئدی. بورادا دوردوغون آندا، او آج پیشیک‌لر سنی دیددیلر و سندن بیر نئچه سوموکدن باشقا بیر زاد قالمادی.»

اوچاق

بعضا قادین اونا دئیردی: «ائوده هئچ سورونوم یوخ. اَریم منله خوش داورانیر و من قیزیمین وورغونویام، آیریجا اؤزومو خوشبخت حیس ائدیرم.» بو سؤزلری دئیرکن ساکین و دونموش گؤرونوردو. ائولنمه‌سیندن سویوق‌قانلیلیقلا دانیشیردی، سانکی گل-گئت قورال‌لاریندان یوخسا اولوس‌لار-آراسی ایلگی‌لردن دانیشیردی: «منجه خوشبختم و سورونوم یوخ دور.»
گنج اوغلان دوشونوردو: «اؤیله‌یسه ندن منله ایلگین وار؟» او بو قونودا چوخ دوشونموش دور، آنجاق کسین جاوابا یئتیشمه‌میش دیر. حتی، بیلمیردی قادینین ائولیلییینده سورونسوزلوغونا و سورونا آنلاییشی نه دیر. گاهدان ایستیردی قادیندان بونلاری سوروشسون آمما نئجه سؤزه گیرمه‌سی‌نی بیلمیردی. گرچکدن بئلنچی سورغویو نئجه سورمالی ایدی؟ البته، بو سورغونون قادینی آغلاداجاغینا امین ایدی. او ایندیسی ده یئترلیجه آغلاییردی. ائله آن اولوردو، بیر اوزون سوره سس‌سیزجه آغلاییردی، و گنج اوغلان بو آغلاماق‌لارین ندنی‌نی بیلمیردی. آنجاق، آغلاماسی باشلادیقدا قورتاردی‌سی یوخ، تک بیلدییی زاد بو ایدی.

چُدن اوتولو منظره

مییاکی چؤپون اوجویلا قومون اوزَرینده بیر شکیل جیزدی. «جون، دئ گؤروم، نئجه اولدونو دوشونموسنمی هئچ؟»
جونکو بیر آن دوشونوب سونرا باشی‌نی ترپتدی.
مییاکی: «یانی، من هر زامان بونو دوشونه‌رم.»
«نئجه اؤله‌جکسن؟»
«سویودوجو ایچینده قالاجام. بیلیرسن، هر زامان بئلنچی زادلار اولار. اوشاق‌لاردان بعضی‌سی ائشییه آتیلمیش سویودوجولارلا اویناییرلار، و بیردن سویودوجونون قاپی‌سی باغلانیر و اورادا قالیب بوغولورلار.»
آنیدن آلوارلاردان بیر تیکه‌سی تونقالدان آیریلیب یئره دوشدو و اطرافا قیغیلجیم‌لار سپه‌لندی. بو گؤرونتو مییاکی‌نی هئچ آلدیرمادی. اوتون گؤز قیپدیران ایشیغی اوزونه عجاییب کؤلگه‌لر سالدی.
«من بو سرت قارانلیق فضانین دارلیغیندا توتوقلانیب آسداجا اؤلورم. بوغولابیلسه‌یدیم بیر او قدر ده پیس دئییل دیر. آنجاق ایش‌لر دئدیییم قدر آسان دئییل. ایشکافین آراسیندان سیسقا هاوا گلیر. چیغیریرام، آنجاق سسیمی کیمسه ائشیتمیر، و کیمسه یوخلوغومو سئزمیر. بوراسی چوخ دار دیر و من ترپشه‌بیلمیرم. ویرنیخیرام آمما قاپی آچیلمیر.»
جونکو سوسدو.
«داییمن یوخو گؤرورم. گئجه یاری‌سی یوخودان آییلیرام و قان-تر ایچینده اولورام. یوخو گؤرورم قارانلیق‌لاردا تدریجن اؤلورم آمما اؤیاندیغیمدا دا قاراباسدی بیتمیر. بو ان قورخونج یئری دیر. گؤزلریمی آچیرام و بوغازیم قوپ-قورو دور. گئدیرم مطبخه و سویودوجونون قاپی‌سی‌نی آچیرام. البته سویودوجوم یوخ دور، اوندان بیلیرم‌کی یوخودایام، آنجاق هله ده باشا دوشمورم.
غراییب احوالات باشیما گلدی‌سی‌نی سئزیرم، آمما قاپی‌نی آچیرام. سویودوجونون ایچی قاپ-قارانلیق دیر. چیراغی سؤنوک دور. بیردن بیره، قارانلیقدان ایکی ال چیخیب یاخامی توتور. ال‌لر سویوق دور. اؤلو ال‌لر اینانیلمازجا گوجلو دورلر و منی سویودوجونون ایچینه چکیرلر. اوجادان چیغیریرام، و بو دؤنه گرچکدن اویانیرام. بو منیم هر گئجه‌کی قاراباسدیم دیر، لاپ کیچیک آیرینتی‌لاریلا، و هر دؤنه داها قورخودوجو دور.»
او، الینده‌کی چوپون اوجویلا آلواری اودون ایچینه ایته‌له‌دی.

قوشماقدان دانیشاندا ندن دانیشیرام

باشلارکن: آجی چکمک بیر سئچیم مسئله‌سی

«حقیقی بیر جئنتئلمن آیریلدیغی قادین‌دان دا، اؤده‌دییی وئرگیدن [مالیات] ده دانیشماز» دئیه بیر سؤز وار دیر. اصلینده بو قویروقلو بیر یالان دیر. بونو آز اوّل من اؤیله‌سینه‌ اویدوردوم. قصوروما باخمایین. فقط بؤیله‌سی بیر سؤز گرچکدن اولسایدی، نئجه ساغلام قالدیغی‌نی آنلادماماق دا جئنتئلمنلییین قورال‌لارین‌دان بیری اولابیلیردی. اَوَت، گرچک جئنتئلمن‌لر ساغلیقلی قالما یؤنتَم‌لرینی اینسان‌لارین قارشی‌سیندا یئرلی یئرسیز آنلادمازلار هر حالدا. منه اؤیله گلیر.
البته هر کسین بیلدییی اوزَره من گرچک بیر جئنتئلمن اولمادیغیمدان، بؤیله شئی‌لری قافاما تاخمام، آما تقدیر ائدرسینیز کی بؤیله‌سی بیر کیتابی یازمانین اوتانج دویغوسو اویاندیران طرف‌لری ده وار. باهانا گتیرن کیمی گؤرونه‌بیله‌رم، قصوروما باخمایین، آمما بو قوشماق [قاچماق] اوزَرینه یازیلمیش بیر کیتاب، ساغلیقلی قالما یؤنتَم‌لری اوزَرینه دئییل. بورادا، «هایدی باخالیم! هر گون بیرلیکده قوشاراق ساغلیقلی اولالیم!» کیمی بیر ایدّعا اورتایا آتیر دئییلم. نهایتینده بیر اینسان ایچین قوشمایی سوردورمه‌نین نئجه بیر شئی اولدوغویلا ایلگیلی دوشونجه‌لریمی عاغلیمدان گئچنی اوجادان دئمک، اؤزومه سورولار سوروب اؤزوم یانیتلاییرام، او قدر.

سومئرسئت ماوگهام Somerset Maugham، «هر تیراشدا [اوز ایصلاحی] بیر فلسفه وار دیر» دئییر. نه قدر اؤنمسیز گؤرونن بیر شئی اولورسا اولسون، هر گون یاپیلان بیر شئی اولدوغون‌دا بونونلا ایلگیلی بیر باخیش آچی‌سی‌نین دا اورتایا چیخاجاغینا ایشارت ائدیر سانیرام. اورکدن قاتیلدیغیمی بلیرته‌ییم. بو اوزدن هم بیر یازار هم ده بیر قوشوچو [قاچان] اولاراق، قوشماق حاقّیندا، شخصی بیر متن یازاراق، نورمالدا اولمام گرَکن یولدان چیخدیغیم سؤیلنمه‌سه گرک. اولدوقجا زحمتلی بیر دوروم دور، اَوَت، آما من یازییا تؤکمه‌دیکجه دوغرو دوزگون دوشونمه‌ین بیری اولدوغومدان، قوشمانین منیم ایچین آنلامی اوزَرینه یوروم یاپابیلمم ایچین الیمی حرکت ائتدیره‌رک گرچکدن بؤیله‌سی بیر متن اولوشدوروب گؤرمم گرکدی.
بیر زامان‌لار پاریس’ده، هتلده اوزانمیش، اینتئرنشنال هرالد تریبونه International Herald Tribune قزَته‌سی‌نی اوخورکن، تصادوفن ماراتون قوشوچولاری حاقّیندا حاضیرلانمیش اؤزل بیر دوسیا گؤزومه ایلیشدی. چوخ ساییداکی اونلو ماراتون قوشوچوسو ایله رئپورتاژ یاپمیشلار، اونلارین یاریش اثناسیندا اؤزلرینی آیاقدا توتماق ایچین بئیین‌لرینده نه طور بیر مانترا [ویرد] تکرارلادیقلارینی سورموشلاردی. اولدوقجا ایلگینج بیر یازییدی. او یازی‌نی اوخودوغومدا هر کسین چوخ فرقلی شئی‌لر دوشونه‌رک ۴۲.۱۹۵ کیلومئتریلیک مسافه‌نی قوشدوغونو گؤرموش، حئیرَته دوشموشدوم. تام ماراتون بو قدر چتین بیر موجادیله دیر ایشده، ایچینیزدن بیر مانترایی سورکلی تکرارلامادیغینیز سورجه باشارابیلمه‌نیز مومکون دئییل‌دیر.
آرالاریندا، (یئنی بیر قوشوچو اولان) آغا بی‌یندن [بؤیوک قارداش] اؤیرندییی بَیلیک بیر ایفاده‌نی، قوشمایا باشلادیغی گوندن بَری یاریش‌لار اثناسیندا سورکلی ایچیندن تکرارلادیغی‌نی سؤیله‌ین بیر قوشوچو وار دیر. Suffering is optional. Pain is inevitable. تام قارشیلیغی‌نی ژاپونجا ترجومه‌ده وئره‌بیلمک زور، آمما یئنه ده سون درجه بسیط بیر شکیلده چئویره‌جک اولورساق، «آجی قاچینیلماز دیر، آما آجی چکمک بیر سئچیم مسئله‌‌سی دیر (و سیزه باغلی دیر)» آنلامینا گلیر. سؤز گلیمی، قوشارکن، «اوفف! باشارانمایاجاغام. آرتیق ایشیم بیتدی! » دئیه دوشونه‌جک اولورسانیز، «آجی» قاچینیلماسی زور بیر گرچک دیر، آما «ایشی‌نین بیتیب بیتمه‌دییی‌نی» دوشونمک نهایتینده کیشی‌نین اؤزو تصرّوفوندا دیر. بو سؤز، ماراتون دئدیییمیز موجادیله‌نی یاخالادیغی آنلاییش دیر.
قوشماق حاقّیندا بیر کیتاب یازمانی عاغلیما قویمام شؤیله بؤیله اون ایل قدر اؤنجه‌‌یدی؛ آمما سونراسیندا، اؤیله اولماسین، یوخ بؤیله ده دئییل، دوشونجه‌لری آراسیندا ایته‌رک، یازمایا گیریشه‌مه‌دن آی‌لار، ایل‌لر گئچیردی. «قوشماق» دئیه تک سؤزجوکله سؤیلنسه ده، تئم بؤیله‌سینه هاوادا قالان بیر تئم اولونجا، عجابا نه‌یی نه شکیلده یازماق اییی اولور دیه‌رک دوشونجه‌لری‌می بیر تورلو توپارلایامادیم.
فقط بیر گون آنیدن قافامین ایچینده بیر ایشیق یاندی. اؤزو حیسّ ائتدیکلری‌می، دوشوندوکلری‌می باشیندان اعتیبارن اولدوغو کیمی دوروستجه، الیمدن گلدیکجه متن حالینه گتیریم، نهایتینده بورادان باشلاماقدان باشقا یولو یوخ، دئیه بیر سونوجا واردیم. ۲۰۰۵ ایلی‌نین یازیندان اعتیبارن قره‌له‌مه حالینده عاغلیما اسدیکجه یازمایا باشلادیم، ۲۰۰۶نین سون‌باهاریندا تاماملادیم. بیر قیسمینده گئچمیشده یازدیغیم متن‌لری آلینتیلادیم، آما چوخونلوقلا یازما آنیندا ایچیمدن گئچن‌لری اولدوغو کیمی یازییا تؤکدوم. قوشماق حاقّیندا دوروستجه یازماق، منیم اؤزومله ایلگیلی دوروستجه یازمام آنلامینا دا گلیردی. اورتالاردا بونون فرقینه واردیم. او اوزدن بو کیتابی قوشما ائیله‌می [فعل] اطرافیندا یازیلمیش بیر خاطیرات اولاراق اوخومانیزین دا محذورو یوخ.
بو کیتاب فلسفه اؤلچوسونده اولماسا بیله، بیر تور دئنَییمسل [تجربی] دیسیپلینی ده بیر نبضه قاپساماقدا دیر. بلکه ده اؤنمسنمه‌یه‌جک بیر شئی اولابیلیر، آما منیم اؤز ووجودومو گرچکدن حرکت ائتدیرمک یولویلا، سئچیم مسئله‌سی اولاراق اوغرادیغیم آجی سایه‌سینده شخصی اولاراق اؤیرندیییم شئی‌لر. گنل ساییلان طرف‌لری ده اولمایابیلیر، آما یئنه ده نه اولورسا اولسون، بورادا آنلاتیلان منم ایشده.

هاروکی موراکامی‌نین کیتاب‌لار قابیغی
او بیری پست دا، هاروکی موراکامی‌نین «هوندور قورباغا توکیونو قورتاریر» اؤیکوسونون اجزا تحلیلی‌نی پایلاشاجام.