خریطه‌ده بیر نوقطه، سعید فائیق‌دن بیر پارچا

خریطه‌ده بیر نوقطه، سعید فائیق‌دن بیر پارچا

دنیزده، آدادا، باليقچی‌لارادا تسکین آرایان یازار

بالیغین بول چیخمایا باشلادیغی دویولدوغو زامان دیشاردان دا اینسان‌لار گلیردی. دیشاردان ایریبا1 قاتیلان‌لار پای آلمازدیلار. ایریب طایفاسییلا رئیس، کؤنول‌لریندن نه قوپارسا او قدر بالیق وئریردی اؤزلرینه.

او آدام دا بیر دولگر آلابیلمک، بو بالیغی حاق ائده‌بیلمک ایچین الیندن گلَنی ائدیردی.

نهایت ایش بیتدی. ایکی بؤیوک دولگر بالیغی‌نی رئیس قیچ آلتینا آتدی. طایفالاردان بیرینه، «بونو بیزه گؤتور سونرا،» دئدی. «اؤته‌کی‌لرینی پای ائت».

اوچر دانا آلان‌لار اولدو. دیشاردان گلَن بیر دانا وئرسینلر دئیه بکله‌دی. اوزونده دادلی بیر گولومسه‌مه و چالیشماقدان دوغابیلمیش خفیف بیر قیرمیزلیق واردی. بو قیرمیزلیق پای داغیدان آدامین الینده تک بالیق قالینجایا قدر آدامین یاناغیندا دوردو. سونرا بیردن-بیره اوچدو. اوزونده‌کی گولومسه‌مه اؤنجه تهلوکه‌لی بیر حالدا دوندو. ساندیم کی، بؤیله، بوتون عؤمرونجه بؤیله دونوق بیر تبسّومله قالی‌وئره‌جک آدام. اطرافینا باخیندی. اؤزونه باخان بیرینی گؤردو. گولومسه‌مه بیردن-بیره اوزونده بیر میوه کیمی چورویووئردی. گؤزلری حیرتله بؤیودو. سون بالیغی قاییقداکی آدام ریختیمه2 فیرلاتمیشدی. آدامین اوز ایفاده‌لری هارادایسا گینه اسکی تمیز، ممنون حالی‌نی، تازا میوه حالی‌نی آلی‌وئره‌جکدی. ایکی آدیم آتدی. الی‌نی بالیغا دوغرو اوزاتماق اوزَره اَییلدی. آمّا اؤته‌کی‌لردن، باش بارماغینا ایری‌سیندن بیر دانا دولگر بالیغی تاخمیش بیری‌سی، قوجامان چکمه‌لی آیاغی‌نی دولگر بالیغی‌نین سیرتینا باسدی.

«نه او، همشَریم؟» دئدی. «دور باخالیم. داغدان گلیب باغداکی‌نی قووماییم».

آدام الی‌نی چکدی. بیر شئی سؤیله‌مه‌دی. سؤیله‌یه‌مزدی. سؤیله‌یه‌جک حالدا دئییلدی. ریختیم کافه‌سینه دوغرو یورودو. دیشاردان کافه‌نین اؤنونده‌کی سئیرچی‌لردن بیری سسلندی.

«بوراخ یاو! او آدام دا چالیشدی. وئری‌وئر بیر دانا، نه اولور؟ قالخمیش نره‌لردن گلمیش ایشده».

«نه یاپیم، گلمه‌سینلر. قیرمیزی گؤتویله دعوت‌می ائتدیک بیز بونلاری؟ او بالیغین بیر ایکی بوچوقلوغو وار. بالیق چیخمادیغی زامان یاناشمیر آغی3 تمیزله‌مه‌یه هئچ. یاغما4 یوخ، همشَریم!»

خریطه‌ده بیر نوقطه، سعید فائیق

کؤچورمن: حامد لطفی


 

  1. دنیزه آتیلان بؤیوک تور
  2. ایسکیله
  3. تور
  4. تالان، چپاوول
NazimHikmetOrhanKemal

اورهان کمالا «سیز نثر آدامیسینیز! حیکایه یاز، رومان یاز!» ناظیم حیکمت

 ناظیم حیکمت اونا اؤز شعرلرینی اوخور، یوروم یاپماسی‌نی ایستر. بؤیله‌جه بیر سوره شعر صوحبتی ائدرلر. سونوندا، «سیزده، صنعت ایچین اییی قوماش وار، کسین. دمین شعرلرینیزه قارشی آرتیق خشین داورانمیشدیم. منی خوش گؤرون، صنعت قونولاریندا هئچ شاقام یوخ دور. سیزه بیر تکلیفده بولونماق ایستیرم. سیزینله یاخیندان ایلگیلنمک ایستیرم. یانی کولتورونوزله. اَوّلن فرانسیزجا، سونرا دیگر کولتور قونولاری اوزَرینده دوزنلی درس‌لر یاپاجاغیز. تحمّولونوز وارمی؟»

بو تکلیفی اوستاد قبول ائدر، چالیشمالارا باشلارلار. بیر گون قوغوشدا میزین اوزرینده رشیدین بیر رومان باشلانقیجی‌نی گؤرور. اوخور. آیاغیندا تاقونیالار قوشاراق آولویا چیخار. رشیده سولوق-سولوغا سورار، «سیزمی یازدینیز بونو؟» بابام چکینه‌رک، «اوَت،» دئیر. ناظیم حیکمت بؤیوک بیر جوشقویلا، «برادر، ندن بحث ائتمه‌دینیز بوندان. سیز نثر آدامیسینیز! حیکایه یاز، رومان یاز!» دئیه‌رک او گون بیر رومانچی‌نین دوغوشونون موژده‌سینی وئریر. «نه حیکایه‌دن خبریم واردی، حله نه ده گؤزو یاشلی، سولو رومان‌دان. منه فرانسیز، ایتالیان، روس حیکایه و رومانچی‌لاری‌نین کیتاب‌لارینی بولدوردو. اوخودوم. گرچکدن ده من دوزیازی آدامی ایدیم. بو سورعتله رئالیست یولو اؤزومه سئچدیم. حیکایه‌لر یازیردیم آرتیق. هم ده بؤیوک بیر جوشقونلوقلا. ناظیم حیکمت بوتون یازدیق‌لاری‌می صبرله دینلر، الَشدیری‌لرینی یاپاردی. قیسا سوره ایچینده چوخ بؤیوک بیر گلیشمه گؤستردییی‌می سؤیله‌دی.»

اورهان کمال / سس‌سیزلرین سسی – ایشیق اؤیوتچو

نصوح توبه‌سی

مولانا حیکایه‌لری: 1 نصوح توبه‌سی

ايل‌لر اؤنجه نَصوح آديندا بير آدام وار ایدي. نصوح حامام‌لاردا دلّاکليق ائدر، بؤيله‌جه قادين‌لاري قولايليقلا اوولاياراق باشدان چيخاراردي. اوزو قادين اوزو کيمي توک‌سوز ایدی. ارکک‌ليیي‌ني بو اوزدن راحاتليقلا گيزله‌دردي. نصوح ايل‌لرجه دلّاکليق ائتدي، کيمسه اونون ارکک اولدوغونو بیلمه‌دی. چونکو اوزو قادين اوزو کیمی، سسي قادين سسي کیمی ایدي. چرشاب گئيیر اؤرتو تاخاردي، فقط شهوتي آزغين بير گنج ایدي. بو اوزدن پادشاهين قيزلاريني بيله حامامدا يوواردي.

آرادان زامان گئچينجه نصوح بو ايشدن پئشمان اولدو، تؤبه ائتدي فقط تؤبه‌سيني توتمادي. دفعه‌لرجه بؤيله اولدو. بير گون نصوح بير آللاه دوستونا گئده‌رک:  «منه دوعا ائت.» دئیه ایسته‌دی. او آللاه‌ينج.ج. وَلي قولو اونا دوعا ائتدي.

نصوح بير گون يئنه حامامدا تاسي دولدورورکن، پادشاهين قيزي‌نين کوپه‌سينده‌کي اينجي‌لردن بيري ایتدی. بوتون قادين‌لار اونو آخدارماغا مامور اولدولار. هرکسين اشياسي‌ني آخدارما ايچين اؤنجه حامامين قاپي‌سي‌ني باغلادیلار. سونرا باشلاديلار آخدارمایا. فقط اينجي هئچ شکیلده تاپیلمادی. بونون اوزَرينه هرکسين آغزي‌ني و هر يئري‌ني آخدارمایا باشلاديلار.

«هرکس آنادان دوغما سويونسون.» دئیه باغيرديلار.  نصوح قورخوسوندان بير کنارا چکيلدي، اوزو قورخودان سارالميش دوداق‌لاري تيتريردی. اؤلوم قورخوسو هر ياني سارميش ایدي. اؤز اؤزونه: «يا ربّی، بيرچوخ دفعه‌لر تؤبه ائتديم فقط تؤبه‌می بير تهر توتماديم. اگر مني بو بلادان، رذیللیکدن و روسوایلیقدان قورتارسان بوتون ائتدیکلریمدن تؤبه ائتديم.» دئدي.

حامامداکي‌لار هر کسي آراديقدان سونرا: «ائي نصوح هر کسي آخداردیق؛ ایندی سيرا سنده دیر، گل سني ده آخداراق.» دئديلر. نصوح ايچين قورتولوش يوخ، اونون سیراسی یئتیشدیکده بیردن: «اينجي تاپیلدی.» دئيه بير سس گلدي. نصوح‌‍ی آخدارماقدان واز گئچديلر، بؤيله‌جه نصوح رذیل اولماقدان، اؤلومدن قورتولموش دور. اينجي بولوندوغو ايچين هرکس بايرام ائدير سئوينيردی. بو سئوينج دالغاسي گئچديکدن سونرا نصوح‌‍ی چاغيرديلار: «ائي گؤزل دلّاک گل، پادشاهين قيزي سني چاغيرير گل اونو یوووندور» دئديلر. نصوح بونو رد ائده‌رک حامامدان چيخيب گئتدي. بير داها دا تؤبه‌سيني بوزمادی…

کؤچورمن: حامد لطفی


سؤزلوک: قولای: راحات؛ اوولاماق: شکار ائتمک؛ آزغین: گمراه؛ بیله: حتی (بئله: اینچنین)؛ ج.ج.: جلّ جلاله؛ قول: بنده، عبد (/غول)؛  اینجی: دُر، گوهر، مورواری؛ آراماق: آخدارماق؛ بولماق: تاپماق؛ دالغا: موج؛ بوزماق: مخدوش ائتمک، سیندیرماق، محو ائتمک

هاروکی موراکامی

یالنیز تبریزده دئییل توکیودا دا سیخیلیرام

هاروکی موارکامی‌نین یازی‌لارینی سورئالیسم، جادویی رئالیسم و گاهدان نیهیلیسم سبک‌لرینده یئر وئردیکده، اونون یازی‌لاریندا مودرن یاشامین سیخینتی‌لریلا اوزلشیریک. اونون اثرلری یالنیزلیق، غریبه‌لیک، سارسینتی، سس‌سیزلیک، هئچ بیر مادی سورونون اولمادیسیندا یاشامدان بئزگینلیک کیمی موضوع‌لاری ایچینه آلیر. موراکامی‌نی اوخودوقدا ژاپون توپلومونون اؤرتو آرخاسی گرچک اوزونو ده گؤروروک. ژاپون بیزیم کیمی گئری قالمیش اؤلکه‌لره سونی، پاناسونیک، توشیبا محصول‌لاریلا تانینیر و بوتون اؤنجول تکنولوژی‌لرین قایناغی، گله‌جک دونیانین اومودو کیمی گؤرونور. آنجاق او مودرن نماییشین آرخاسیندا، تایلند گزیسینده داش دوغان یائیسه قادین، اؤلکه‌نی زلزله‌دن قورتاران هوندور قورباغا، اوغلان دوستونا آغلار اَرلی قادین، ائوینی بوراخمیش آتانین ساحیلده اوت قالاغی، و بیر ایل اسپاگئتی یئین اینسان‌لار دا یاشاماقدا دیرلار.

موراکامی‌نین ایش میزی

موراکامی‌نین رومان‌لاری اؤیکولریندن داها اونلو اولدوغونا باخمایاراق، اونون فضالارینی تانیتدرماق ایچین اؤیکولریندن اؤرنک گتیریرم. اؤیکولرین انگیلترجه متن‌لرینه الیم چاتمادیقدا فارسجادان چئویردیم، «قوشماقدان دانیشاندا ندن دانیشیرام»ین تورکیه تورکجه‌سی‌نی تاپدیم و اورادان کؤچوردوم.


موراکامی‌نین نثری و فضاسیندان اؤرنک‌لر:

دوغوم گونو قیزجیغازی

او گون_ایرمینجی دوغوم گونو_ باشقا گون‌لره تای یئنه ده میزلرین باشینا گئچیب موشتری‌لردن سیفارش آلاجاقمیش ایدی. بوتون جمعه‌لری ایشلردی، آنجاق هرزاد او خاص گونون پیلَنی ایله قاباغا گئتسه‌یدی، گئجه‌نی مورخصلیک آلابیلردی. آراسیرا [پاره‌وقت] ایشله‌ین او بیری قیز شیفت‌لری‌نین دَییشمه سؤزونو وئرمیش دیر. کدو خوره‌یی‌نی سئرو ائتدیکده، آشپازباشی‌نین قیشقیریق‌لارینی دینله‌مک، ایرمینجی دوغوم گونونو قوتلاماغا یاخجی یول دئییلدی. نه ایسه، او بیری قیزا سویوخ دیمیش دیر و قیزیشدیرمایلا ایسهالا دوشدوسو ایچین شیفت‌لرینی دَییشه‌بیلمه‌میشدیلر.
عوذر ایسته‌مه‌یه زنگ آچان قیزی ساکینله‌ده‌رک: «اوزولمه، اصلینده خاص بیر ایش گؤرمک پیلنیم ده یوخ ایدی، حتی ایرمینجی دوغوم گونومده.» دئدی.

Read More

بابامین باوولوندان بیر پارچا

بابامین باوولوندان بیر پارچا

آمما کنديميزي قاپاتديغيميز اودادا سانيلديغي قدر ده يالنيز دئییليز. بيزه اؤنجه باشقالاري‌نين سؤزو، باشقالاري‌نين حیکایه‌لري، باشقالاري‌نين کیتاب‌لاري، ياني گله‌نک دئدیییميز شئي ائشليک ائدر. ادبیاتين اينسان‌اوغلونون کنديني آنلاماق ايچين ياراتديغي ان دَیرلي بيريکيم اولدوغونا اينانيرام. اينسان توپلولوق‌لاري، قبیله‌لر، ميلّت‌لر ادبیات‌لاري‌ني اؤنمسه‌ديکلري، يازارلارينا قولاق وئرديکلري اؤلچوده ذکیلشير، زنگینلشير و يوکسليرلر، و هامیمیزین بيلديیي کیمی، کيتاب یاخمالار، يازارلاري آشاغيلامالار ميلّت‌لر ايچين قارانليق و عاغیل‌سيز زامان‌لارين خبرچي‌سي دير. آمما ادبییّات هئچ بیر زامان يالنيزجا ميلّي بير قونو دئيیل دير. کیتاب‌لارييلا بير اودايا قاپانان و اؤنجه کندي ايچينده بير يولچولوغا چیخان يازار، اورادا ایل‌لر ايچينده اييي ادبییّاتین واز گئچيلمز قورالي‌ني دا کشف ائده‌جک دير: کندي حیکایه‌ميزدن باشقالاري‌نين حیکایه‌لري کیمی و باشقالاري‌نين حیکایه‌لريندن کندي حیکایه‌ميزميش کیمی بحث ائده‌بيلمه هنري دير ادبیات. بونو ياپابيلمک ايچين يولا باشقالاري‌نين حیکایه‌لريندن و کیتاب‌لاريندان چیخاريز.

بابامین باوولو، اورهان پاموک

کؤچورمن: حامد لطفی

یازیدا گئدن بعضی سؤزلرین آنلامی: کندیمیز: اؤزوموز؛ بيريکيم: ييغيليب توپلانميش، تجمع؛ یاخماق: یاندیرماق؛ قورال: قاعیده، قانون